Il-Qorti preseduta mill-Maġistrat Leonard Caruana ffriżat €6.3 miljun f’assi li jappartjenu lill-accountant Brian Tonna, il-kumpaniji tiegħu, u l-eks assoċjati tiegħu, b’rabta ma’ investigazzjoni mifruxa ta’ korruzzjoni marbuta mal-Eks Prim Ministru Joseph Muscat.
Il-Maġistrat, li kien qed jippresiedi wieħed minn diversi kawżi kriminali kontra Tonna, ħareġ l-aħħar ordni, fejn iffriża €2.1 miljun mill-assi personali tiegħu sakemm jiġi konkluż il-każ. L-akkużi huma relatati ma’ allegati tixħim lil Keith Schembri, l-Eks Chief of Staff ta’ Muscat, fil-bejgħ kontroversjali tal-passaporti Maltin.
Jekk Tonna jinstab ħati, il-Qorti ddeċidiet li l-assi ffriżati se jkunu soġġetti għal konfiska. L-iffriżar jaffettwa wkoll individwi u entitajiet marbuta mill-qrib ma’ Tonna, inklużi l-kollaboraturi għall-perjodu twil Karl Cini, Manuel Castagna, u Katrin Bondin Carter.
L-erbgħa kellhom interessi konġunti f’netwerk ta’ ditti tal-kontabbilità u l-maniġment, notevolment Nexia BT – ditta konsultattiva li kienet fil-qalba ta’ diversi skandli ta’ korruzzjoni matul il-mandat ta’ Muscat.
Fost is-somom iffriżati hemm €200,000 marbuta ma’ Cini u €1.3 miljun li huma ta’ BTI Management Ltd, kumpanija li hija ta’ Tonna. L-ordni testendi għal diversi kumpaniji, inklużi BTI International, Nexia BT, SPC Services Ltd, u Willerby Trade Inc.
Tonna, Castagna u Cini qed jiffaċċjaw diversi akkużi kriminali dwar allegata kondotta ħażina fi proġetti ewlenin tal-gvern, inkluż il-ftehim kontroversjali tal-power station li taħdem bil-gass, il-bejgħ taċ-ċittadinanza permezz tal-Programm tal-Investitur Individwali ta’ Malta, u konċessjoni ta’ sptar ta’ diversi biljuni ta’ ewro li ġiet ikkundannata b’mod wiesa’ u msejħa frawdolenti. Tixħim allegatament mogħti lil Schembri jidher b’mod prominenti fl-akkużi.
Tonna, Schembri, u Adrian Hillman, eks direttur maniġerjali ta’ Allied Newspapers, pubblikaturi ta’ The Times of Malta – huma akkużati wkoll b’korruzzjoni fi ftehim ta’ €30 miljun biex tiġi stabbilita stamperija ġdida għall-gazzetta. Il-proġett, mgħaddas f’allegazzjonijiet ta’ tixħim lil eżekuttivi anzjani, waqaf, u l-operazzjoni tal-istampar issa m’għadhiex teżisti.
Minkejja rapporti fil-midja u skrutinju pubbliku li ilu għaddej snin sħaħ, il-pulizija Maltija naqset milli taġixxi fuq l-evidenza dejjem tikber. Kien biss fl-2021—wara l-pubblikazzjoni ta’ żewġ inkjesti maġisterjali li kkundannaw u r-riżenja ta’ Muscat taħt pressjoni—li bdew l-arresti u persuni jitressqu l-Qorti.
L-eks imsieħba ta’ Nexia BT Brian Tonna, Manuel Castagna, Karl Cini u l-maniġer tal-kumpanija Katrin Bondin Carter kienu ngħataw il-ħelsien mill-arrest f’April tal-2021 mill-Qorti. L-erbgħa ġew akkużati b’għadd ta’ akkużi kriminali li jirriżultaw mis-sejbiet ta’ żewġ inkjesti maġisterjali dwar allegazzjonijiet ta’ kriminalità finanzjarja.
Tonna u Cini ngħataw il-ħelsien mill-arrest fuq depożitu ta’ €60,000 u garanzija personali ta’ €90,000. Il-ħelsien mill-arrest ta’ Castagna kien ingħata b’garanzija personali ta’ €30,000 u depożitu ta’ €45,000. Bondin Carter inħelset bl-istess kundizzjonijiet, ħlief li l-garanzija personali tagħha hija ta’ €30,000.
L-erbgħa kienu ilhom miżmuma fil-Faċilità Korrettiva ta’ Kordin mill-20 ta’ Marzu tal-2021, meta ġew akkużati wara t-tlestija tat-tieni miż-żewġ inkjesti li fuq il-bażi tagħhom ġew akkużati. L-ewwel inkjesta maġisterjali kienet dwar l-allegazzjoni li Tonna kien ittrasferixxa €100,000 f’tixħim mill-bejgħ ta’ passaporti Maltin lill-eks kap tal-istaff f’Kastilja Keith Schembri.
Kemm Tonna kif ukoll Schembri sostnew li l-fondi trasferiti kienu l-ħlas lura ta’ self li Schembri kien ta lil Tonna meta dan tal-aħħar kien għaddej minn proċedimenti ta’ separazzjoni. It-tieni investigazzjoni hi ċċentrata madwar €650,000 trasferiti minn Schembri lill-eks sieħeb maniġerjali ta’ Allied Group, Adrian Hillman.
L-Avukat Stephen Tonna Lowell qed jirrappreżenta lil Tonna u Cini. L-Avukati Michael Sciriha u Matthew Xuereb qed jirrappreżentaw lil Manuel Castagna. L-Avukat Franco Debono qed jirrappreżenta lil Bondin Carter. L-Avukat Gianella De Marco qed tidher għal KBT Holdings.
