Lokali Qorti

Jevita l-ħabs għax miexi fit-triq it-tajba

Il-Qorti ssospendiet sentenza ta’ ħabs effettiva għal persuna bi problema ta’ droga wara li dan miexi fit-triq it-tajba u qed jirriabilita lilu nniffsu. Il-Qorti tal-Appell Kriminali preseduta mill-Imħallef Neville Camilleri ddeċidiet li tissospendi s-sentenza ta’ ħabs ta’ sentejn li kienet ingħatatlu, wara li stabbilixxa li l-appellant kien verament miexi fit-triq it-tajba u għadda b’suċċess minn programm ta’ riabilitazzjoni mid-droga.

Mangion kien instab ħati li seraq elf ewro minn garaxx fl-Imsida, u l-Qorti tal-Maġistrati kienet ikkundannatu sentejn ħabs. Hu appella mis-sentenza, jgħid li kien qed jindem u li kellu jingħata ċans ieħor biex jintegra fis-soċjetà.

L-Imħallef Camilleri reġa’ eżamina l-provi u kkonferma li l-Ewwel Qorti kienet ġustament sabitu ħati, speċjalment fid-dawl tal-provi tad-DNA u tar-rikonoxximent tal-vittma, li poġġew lil Mangion bla dubju fuq il-post tar-reat.

Madankollu, il-Qorti tal-Appell ħadet inkonsiderazzjoni wkoll il-fatt li Mangion kien għamel progress sinifikanti fil-ħajja tiegħu. Il-Bord ta’ Riabilitazzjoni ta’ Persuni li Nqabdu bid-Droga kkonferma li hu kien temm il-programm tiegħu b’suċċess u li l-proċess ta’ riabilitazzjoni kien pożittiv. Il-Qorti osservat li l-għan tal-liġi mhux biss li tikkastiga, imma wkoll li tgħin lill-persuna terġa’ tibni ħajjitha u tevita li terġa’ tidħol f’ħajja ta’ kriminalità.

Huwa nstab ħati li seraq €1,000 minn garaxx f’Misraħ il-Barrieri, l-Imsida. Hu kien ukoll akkużat li kiser kundizzjonijiet ta’ ħelsien mill-arrest f’każijiet oħra, iżda l-Qorti kienet ħelsitu minn dawk l-akkużi u sabitu ħati biss għas-serq.

Il-fatti kienu ċari, qalet il-Qorti, dik li fis-17 ta’ Mejju 2021, Emanuel Barbara sab li kienu nsterqulu flus minn ġo garaxx tiegħu, u waqt investigazzjoni tal-Pulizija, ġie żgurat mobile li nstab fil-post. Ir-rapport forensiku tal-esperta Marisa Cassar ikkonferma li d-DNA fuq il-mobile kien jappartjeni lil Mangion.

Barra minn hekk, is-sid tal-garaxx għarfu fil-photo line-up bħala l-persuna li kien ra fil-viċinanzi tal-post fil-jum tas-serq. Minkejja li l-identifikazzjoni ma saritx formalment quddiem Maġistrat, il-Qorti kkonkludiet li ma kien hemm l-ebda manipulazzjoni jew pressjoni fuq ix-xhud u li l-proċedura kienet ġusta.

Meta l-każ wasal fl-Appell, Mangion ma ċaħadx il-provi kollha iżda sostna li kien qed jindem u li s-sentenza ta’ ħabs kienet iebsa wisq, speċjalment fid-dawl tal-fatt li kien ilu jissielet kontra d-dipendenza fuq id-droga u kien daħal għal proċess ta’ riabilitazzjoni.

L-Imħallef Camilleri, filwaqt li kkonferma l-ħtija tiegħu għar-reat ta’ serq aggravat, daħal fil-fond biex jara jekk il-piena imposta kinitx għadha proporzjonata mal-kundizzjoni personali tal-appellant fil-mument tas-sentenza.

Il-Qorti osservat li Mangion kien ilu taħt programm ta’ trattament u monitoraġġ tal-Bord ta’ Riabilitazzjoni ta’ Persuni li Nqabdu bid-Droga taħt il-Kapitolu 537 tal-Liġijiet ta’ Malta. F’Awwissu 2025, dan il-Bord informa lill-Qorti li Mangion kien temm il-programm b’suċċess, li kien ħa sehem attiv fil-proċess, u li l-kondotta tiegħu kienet waħda pożittiva u stabbli.

Il-Qorti qieset dan bħala indikazzjoni ċara li l-appellant kien ħa t-triq tat-tibdil b’mod sinċier, mhux bħala tentattiv biex jaħrab mill-konsegwenzi tal-azzjonijiet tiegħu. Il-Qorti qalet ukoll li l-ġustizzja kriminali għandha żewġ naħat: dik tal-kastig, li tipproteġi s-soċjetà u tagħti messaġġ ċar kontra l-kriminalità, u dik tal-opportunità, li tagħti ċans lil min jindem biex jibda ħajja ġdida.

F’dan il-każ, l-Imħallef irrimarka li kien ikun kontra l-ispirtu tal-liġi jekk il-Qorti tinjoraw ir-riżultati pożittivi ta’ proċess ta’ riabilitazzjoni li s-soċjetà nnifisha tħeġġeġ u tappoġġa. B’hekk, filwaqt li kkonfermat il-ħtija tiegħu, il-Qorti ddeċidiet li tibdel in-natura tal-piena: flok sentejn ħabs effettivi, Mangion ingħata sentenza sospiża għal perjodu ta’ prova.

Dan ifisser li hu mhux se jmur il-ħabs, imma għandu jżomm kondotta tajba, jibqa’ taħt sorveljanza u jkompli jsegwi l-pariri u l-appoġġ meħtieġ biex iżomm ħajtu fuq triq pożittiva. Jekk jerġa’ jikser il-liġi matul dan il-perjodu, il-piena sospiża tista’ tiġi attivata immedjatament.

L-Imħallef Camilleri enfasizza li din ma kinitx deċiżjoni ta’ ħniena, iżda att ta’ fiduċja fil-bniedem li wera bil-fatti li ried jitbiddel. Il-Qorti faħħret il-progress tiegħu, iżda wissietu li din kienet opportunità waħda – ċans biex juri li jista’ jgħix ħajja onesta u jħallas lura lis-soċjetà bil-mod kif jgħix, mhux bil-kliem.

B’dan il-mod, l-Imħallef iddeċieda li l-piena ta’ sentejn ħabs għandha tkun sospiza għal perjodu ta’ prova, sabiex Mangion ikompli jsegwi triq ta’ tibdil u integrazzjoni fis-soċjetà taħt sorveljanza. Il-Qorti enfasizzat li din id-deċiżjoni kienet ibbażata fuq il-fatt li l-appellant wera rieda ġenwina li jitjieb, ħallas il-kumpens lill-vittma, u wera rispett lejn il-liġi wara l-każ.

B’hekk, il-Qorti sostniet li s-sospensjoni tas-sentenza ma kinitx att ta’ ħlewwa, imma pass ta’ fiduċja f’persuna li għażlet triq ġdida, b’tama li tkompli żżommha u tgħix ħajja onesta.