Il-Prim’Awla tal-Qorti Ċivili ċaħdet it-talba ta’ Gordon Debono, martu Yvette Debono u numru ta’ kumpaniji marbuta magħhom, li sostnew li ġew miksura d-drittijiet fundamentali tagħhom fil-konfront tal-arrest tagħhom tal-2020 u l-ordnijiet ta’ ffriżar li għadhom fis-seħħ waqt proċeduri kriminali dwar ħasil ta’ flus.
Is-sentenza, li ngħatat il-Ġimgħa, tiddikjara li l-allegazzjonijiet — fosthom li l-arrest kien illegali, li l-pulizija żammew materjal importanti, u li l-proċeduri kriminali kienu “fishing expedition” mingħajr reat sottostanti — ma ġewx ippruvati. L-applikanti kienu wkoll allegaw ksur tad-drittijiet tagħhom fuq il-proprjetà, il-moviment u smigħ xieraq, u talbu li jitwaqqfu l-proċeduri kriminali, jitneħħew l-ordnijiet ta’ ffriżar u jingħataw kumpens.
Ir-rikors kien sar minn Gordon u Yvette Debono flimkien ma’ 18-il kumpanija, fosthom HiLow Properties, Petroplus, KB Investments, KB Lines u Petrobunkers. Il-Kummissarju tal-Pulizija, l-Avukat tal-Istat u l-Avukat Ġenerali ġew imsemmija bħala r-rispondenti.
Il-każ idur l-aktar madwar l-arrest ta’ Novembru 2020, meta Debono kien interrogat mid-Dipartiment tal-Investigazzjonijiet ta’ Reati Finanzjarji dwar tranżazzjonijiet mill-2013, waqt li hu sostna li ntwera bi spreadsheet magħmul mill-pulizija u li ma ngħatax aċċess għall-kontabilist tiegħu. L-applikanti qalu wkoll li l-akkużi saru difettużi, speċjalment wara li fl-2021 ġiet emendata l-karta tal-imputazzjoni b’mod li estiż l-ordni ta’ ffriżar għal aktar entitajiet.
Il-parti tal-Istat argumentat li l-arrest kien ibbażat fuq suspett raġonevoli ta’ ħasil ta’ flus marbut ma’ traffikar taż-żejt fl-Italja u moviment ta’ flus mhux spjegat. Sostnew li d-difiża kienet diġà qalet quddiem il-Qorti tal-Maġistrati f’Novembru 2020 li ma kinitx qed tikkontesta l-validità tal-arrest.
Il-bail kien irrifjutat minħabba riskju ta’ ħarba u l-ordni ta’ ffriżar ġiet iddefenduta bħala miżura permissibbli u proporzjonata taħt il-Konvenzjoni Ewropea. Fir-rigward tal-emenda tal-2021, l-Avukat Ġenerali spjega li ma kinitx sostituzzjoni tal-akkużi iżda korrezzjoni legali, u nnota li d-difiża kienet accettat li x-xhieda li kienu diġà instemgħu ma kellhomx jerġgħu jixhdu.
L-Imħallef Spiteri Bailey, fil-kunsiderazzjonijiet preliminari tiegħu, iddeċieda li l-Avukat tal-Istat kellu jkun parti fil-kawża peress li t-talbiet kienu, fil-prattika, sfida għal deċiżjoni ġudizzjarja. Il-Qorti qablet parzjalment mal-oġġezzjoni tan-nuqqas ta’ għejjieni, tagħmel punt li l-applikanti kellhom rimedji ordinarji disponibbli, b’mod partikolari biex jitolbu tibdil fl-ordni ta’ ffriżar taħt il-mekkaniżmu previst mil-liġi. Il-Qorti aċċettat ukoll korrezzjoni fuq żball tipografiku relatat mal-protokoll invokat.
Fil-mertu, il-Qorti sabet li ma kien hemm l-ebda ksur tad-dritt għall-libertà personali, hekk kif id-difiża kienet tagħżel li ma tikkontestax l-arrest fil-proċeduri oriġinali u l-Qorti tal-Maġistrati kienet diġà ddeċidiet li l-arrest kien wieħed legali.
Dwar id-drittijiet fuq il-proprjetà u fuq il-moviment, il-Qorti qalet li s-seduta tal-2021 kienet korrezzjoni tal-proċedura u mhux l-ftuħ ta’ każ ġdid, u għalhekk l-ordni ta’ ffriżar u l-kundizzjonijiet tal-bail baqgħu validi. Ma nstab l-ebda ksur tad-dritt għal smigħ xieraq, peress li l-proċeduri kriminali għadhom għaddejjin u ma ntwerewx konsegwenzi konkreti li ħarġu mill-korrezzjoni.
Il-Qorti fakkret li ma kinitx hemm biex tirrevedi l-proċess kriminali daqs li kieku kienet qorti ta’ appell. Fl-aħħar nett, billi ma nstab ebda ksur kostituzzjonali jew konvenzjonali, il-Qorti ċaħdet ir-rikors kollu u ordnat lill-applikanti biex iħallsu l-ispejjeż.
